Home

Κάποτε ήτανε το Τράμπι...

     

Κοίταξε μέσα από το παράθυρο του, στο συγκρότημα πολυκατοικιών του Berlin-Marzahn. Στο βάθος χανόταν μέσα στην πρωινή αχλύ το Berlin-Mitte. Στον ουρανό ένα αεροπλάνο της Interflug κατευθυνόταν για προσγείωση στο Schönefeld. Κάτω, δύο εργάτες με ένα βανάκι Barkas στερέωναν ένα μεγάλο πορτραίτο του γενικού γραμματέα Honecker. Xθες, στη συνάντηση των εργαζομένων, είχε ενημερωθεί ότι το πενταετές πλάνο βρισκόταν μέσα στους στόχους που είχαν τεθεί. Ήτανε μία συνηθισμένη ημέρα, αλλά όχι για αυτόν. Σήμερα, μετά από 7 χρόνια, θα παραλάμβανε από το εργοστάσιο στο Zwickau ένα ολοκαίνουργιο γαλάζιο Trabant. Φαντάστηκε την πρώτη του βόλτα μέχρι τον χώρο στάθμευσης του Palast Der Republik, με θέα τον πύργο της τηλεόρασης στην Alexanderplatz, κι έπειτα βγήκε από το σπίτι.

 

 

 
Ένα Ρ601 και ένα Ρ60.

 

To Sachsenring Trabant ήταν το ανάλογο του Σκαραβαίου ή του Ντεσεβό για το Ανατολικό Μπλόκ. Απλό, φθηνό και ανθεκτικό. Στοίχιζε περίπου 10.000 ανατολικά μάρκα το 1975, όταν μία έγχρωμη τηλεόραση στοίχιζε – το 1980 –  3000 ανατολικά μάρκα. Ήτανε από τα μικρότερα αυτοκίνητα στις χώρες του υπαρκτού  σοσιαλισμού, μαζί με το Σοβιετικό-Ουκρανικό ΖAZ  πρώτης γενιάς και το Polski 126. Όμως, κατασκευάστηκε σε πολύ μεγαλύτερους αριθμούς από αυτά, φτάνοντας τις 2,8 εκ μονάδες. Ο αριθμός αυτός μόνο με την παραγωγή του LADA 2101/2 μπορεί να συγκριθεί.

Εξήχθη σε πολλές χώρες, όχι μόνο του ανατολικού μπλοκ , ενώ έγινε γνωστό και στην χώρα μας. Με αυτό το αυτοκίνητο συνέβαινε κάτι παράδοξο: στην Α. Γερμανία τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα στοίχιζαν περισσότερο από τα καινούργια, δεδομένου ότι τα πρώτα ήταν ετοιμοπαράδοτα, ενώ για τα δεύτερα υπήρχε αναμονή επτά ή και περισσοτέρων  ετών.

 

 

 
Ρ601 Tourist όπως λεγόταν επισήμως η έκδοση Station Wagon. .

 

Rennpappe.

«Χαρτόκουτο με ρόδες». Αυτό ήταν, σε ελεύθερη απόδοση,  το προσωνύμιο του μικρού αυτοκινήτου, το οποίο όμως ήταν τις περισσότερες φορές η μοναδική επιλογή αγοράς στην χώρα παραγωγής του. Τα  Volga, Wartburg και Lada βρίσκονταν κυρίως  σε κρατική υπηρεσία (τα Wartburg κυρίως στην STASI), ενώ τα λίγα δυτικά μοντέλα, όπως Citroen, Mazda και Volvo, αφορούσαν την πολιτική ελίτ.

Το αμάξωμα του Τράμπι ήταν από Duroplast, μία ανατολικογερμανική ευρεσιτεχνία. Πρόκειται για ένα υλικό που κατασκευαζόταν από απομεινάρια υφασμάτων και μία συνθετική ρητίνη. Ο σκελετός ήταν μεταλλικός, ενώ τα πλαστικά μέρη  βιδώνονταν στο αμάξωμα. Το Duroplast κατασκευαζόταν αφού το ύφασμα με την ρητίνη συμπιεζόταν υπό μεγάλη θερμοκρασία σε πρέσα και σε ανάλογα καλούπια που αντιστοιχούσαν σε μέρη του αμαξώματος.

Ο κινητήρας ήταν δίχρονος, δικύλινδρος,  αερόψυκτος, με χωρητικότητα περίπου 600 κ.εκ. Απέδιδε 26 ίππους στις 4000 στροφές. Το Trabant ανέπτυσσε ανώτατη ταχύτητα 100 χλμ/ω,  ενώ διέθετε αυτονομία 300 χλμ. Ζύγιζε 620 κιλά, είχε 4 θέσεις και μήκος 3,55 μέτρων. Το κιβώτιο ταχυτήτων ήταν τεσσάρων σχέσεων, συγχρονισμένο και ο μοχλός βρισκόταν στο τιμόνι. Το αυτοκίνητο δεν επιτρεπόταν να «φρενάρει»  με τις ταχύτητες, όποτε, κάθε φορά που ο οδηγός άφηνε το γκάζι, έπρεπε να επιλέξει τέταρτη. Τότε το αυτοκίνητο απλά κύλαγε και ο κινητήρας ήταν στο ρελαντί. Η κίνηση μεταδιδόταν στους εμπρόσθιους τροχούς, με τον κινητήρα εγκάρσια τοποθετημένο πίσω από τον οδηγό, ενώ δίπλα από τον κινητήρα βρισκόταν ανεμιστήρας για την ψύξη του. Η δεξαμενή καυσίμων ήταν τοποθετημένη διαγώνια πάνω από τον κινητήρα , ενώ δεν χρειαζόταν αντλία βενζίνης, δεδομένου ότι το καύσιμο κύλαγε, λόγω της βαρύτητας, μόνο του στον κινητήρα, κάτω από τον οποίο βρισκόταν ο σιγαστήρας της εξάτμισης. Τα φρένα ήταν τύμπανα μπρος /πίσω, η εμπρόσθια ανάρτηση ήταν ανεξάρτητη και η οπίσθια βασιζόταν σε μονό φύλλο σούστας και αμορτισέρ.

 

Ένα Ρ60 και ένα AWZ στο τεχνικό Μουσείο του Μαγδεμβούργου το 2017.
Το πίσω μέρος του Ρ60.

 

Από το AWZ στο Trabant

Όταν τελείωσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, η Ανατολική Γερμανία κληρονόμησε τα εργοστάσια της BMW στο Eisenach  και της Auto Union στο Zwickau της Σαξονίας, κοντά στην Δρέσδη. Όντως, οι πρώτες σχεδιάσεις στηρίζονταν στην τεχνογνωσία των δύο δυτικών εταιριών, αλλά το 1955 σχεδιάστηκε  εξ ολοκλήρου στην Α.Γερμανία, ο πρόγονος του Trabant, το AWZ (Automobil Werk Zwickau  - Εργοστάσιο αυτοκινήτων Τζβίκαου) P70. Το αυτοκίνητο αυτό διέθετε παρόμοιο συνθετικό αμάξωμα και τον ίδιο κινητήρα με κάπως μεγαλύτερη χωρητικότητα. Μέχρι το 1959 κατασκευάστηκαν 36.000 Ρ70 και 1.500 Ρ70 κουπέ. Το κουπέ είναι σήμερα μία από τις ακριβότερες ανατολικές «αντίκες», καθώς κοστολογείται  σε τιμές που φτάνουν τα 12.000 ευρώ.

To Trabant P 50 εμφανίστηκε το 1957 και μολονότι στηριζόταν στην ίδια λογική με το AWZ, ήταν μικρότερο με κινητήρα 500 κ.εκ. και 17 ίππων. Το 1959 παρουσιάστηκε και η station έκδοση, ενώ η ισχύς ανέβηκε στους 20 ίππους. Το 1962 αντικαταστάθηκε το παλιό κιβώτιο τριών σχέσεων ένα συγχρονισμένο 4 σχέσεων, ενώ το Ρ60 του 1965 είχε κινητήρα 600 κ.εκ., ισχύ 23 ίππων και πλησίαζε τα 100 χλμ/ω τελικής ταχύτητας.

Τον Ιούνιο του  1964 η Sachsenring παρουσίασε το Trabant δεύτερης γενιάς, με νέο αμάξωμα  και κωδικό Ρ601. Αυτό το μοντέλο έμελλε να μείνει στην παραγωγή μέχρι το 1990, με ελαφρές παραλλαγές. Την ίδια  χρονιά , το 1990, παρουσιάστηκε το Trabant 1.1, με τετράχρονο κινητήρα της VW,  δισκόφρενα στους εμπρόσθιους τροχούς και νέα μάσκα. Το Trabant 1.1 πούλησε περίπου 39.000 κομμάτια μέχρι το κλείσιμο της εταιρίας, το 1991.

 

 
 

Σπαρτιατικό εσωτερικό...
...αλλά δεν έλειπαν τα αξεσουάρ.

 

Το Τrabant κυκλοφορούσε και σε στρατιωτική έκδοση, η οποία είχε το παρατσούκλι «Stoffhund» που σημαίνει σκυλάκι-κούκλα, σε ελεύθερη μετάφραση. Η πολιτική έκδοση του Tramp εισήχθη και στην Ελλάδα. Το Trabant, παρόλο που σήμερα είναι συνώνυμο του κακού αυτοκινήτου, για πολλούς ήταν, όταν παρουσιάστηκε , πολύ καλύτερο από τους ανταγωνιστές του στη Δυτική Γερμανία. Ήταν μεγαλύτερο, απλούστερο στην συντήρηση και δεν σκούριαζε, σε σχέση με τα μικρά αυτοκίνητα που κατασκευαζόταν στην «άλλη» Γερμανία, όπως τα BMW Isetta, Goggomobil, Zuendapp Janus κτλ. Φυσικά, όταν τα χρόνια πέρασαν, το αυτοκίνητο ήταν πιά παρωχημένο.

Μία άγνωστη πτυχή στην ιστορία του μοντέλου ήταν το πρωτότυπο με τον κωδικό Ρ610, που άρχισε να εξελίσσεται το 1973 σε συνεργασία με την Wartburg και την Skoda. Το ιδιαίτερα αεροδυναμικό  αμάξωμα έμοιαζε με αυτό του Renault 5. Θα το κινούσε ένας τετράχρονος εν σειρά (ή ακόμα και περιστροφικός) κινητήρας, αλλά δεν βγήκε ποτέ στην παραγωγή, με επίσημη αιτία την έλλειψη  κονδυλίων .

 

 

 
Στρατιωτικό Ρ601 από το Μουσείο αρμάτων στο Μούνστερ της Γερμανίας.

 

Η πιο γρήγορη έκδοση της σειράς ήταν το RS 800, το οποίο συμμετείχε σε διεθνείς αγώνες ράλι. Παρουσιάστηκε το 1986 και ο κινητήρας του είχε αυξημένη χωρητικότητα 800 κυβικών και απόδοση 65 ίππων.

Τέλος, ένα τόσο ιστορικό αυτοκίνητο δεν θα μπορούσε να μην έχει και το τραγούδι του. Το τραγούδησε η Sonja Schmidt, λεγόταν «Himmelblau Trabant» (γαλάζιο Τράμπαντ) και έγινε χιτ στην ανατολική Γερμανία το 1971, πολύ πριν τα videoclip των U2.  Άλλωστε το «Τράμπι» δεν λέει να το βάλει κάτω. Πάνω από 32.000 καλοδιατηρημένα Τράμπι  κυκλοφορούν μέχρι σήμερα στην Γερμανία. Παράγουν βέβαια και την ανάλογη κάπνα, ικανή να σκεπάσει μία ολόκληρη πόλη...

 

Goodbye Lenin
Eγχειρίδια χρήσης και βιβλίο επισκευών.

 

 

 

 
32.000 Τράμπι κυκλοφορούν  στις μέρες μας .

 

 

 

 

 
Warbant RS 1000. Ένα «φτιαγμένο» Τράμπι με κινητήρα Wartburg.