Home

Η σχέση αεροπλάνου και αυτοκινήτου 2

 
BRM Turbine Car, Lotus 56
 

 

Ντράγκστερ και γιωταχί

Ο Graham Hill κατέβηκε από το BRM Turbine Car με το αρχοντικό του ύφος και σχολίασε «ένοιωθα σαν να έχω καθίσει μπροστά από ένα Boeing 707, έτοιμο να με ρουφήξει». Το τουρμπινοκίνητο BRM συμμετείχε τρείς φορές στις 24 ώρες του Le Μans, από το 1963 μέχρι το 1965, σημειώνοντας αξιοπρεπή αποτελέσματα. Ήταν μία από τις πολλές προσπάθειες που έγιναν με σκοπό να χρησιμοποιηθούν κινητήρες jet σε αυτοκίνητα.

 

 

 
Mercedes T80 από το Μουσείο της Mercedes.

 

Γρηγορότερο από αεροπλάνο

Η ιδέα είναι πολύ παλιά. Οι αεροπορικοί κινητήρες είναι δυνατότεροι, κατασκευασμένοι να εργάζονται για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα και με μεγάλη ροπή. Γιατί να μην χρησιμοποιηθούν και σε αγωνιστικά αυτοκίνητα; Ένα από αυτά τα οχήματα ήταν το T80 της Mercedes, το 1939. Το αυτοκίνητο διέθετε τρείς άξονες και το κινούσε ένας αεροπορικός κινητήρας της εταιρίας, σε διάταξη V12. Ο κινητήρας DB601 παρήγαγε ισχύ 3.000 ίππων. Το ειδικά κατασκευασμένο αμάξωμα είχε εξαιρετική αεροδυναμική και ήταν προσαρμοσμένο πάνω στο πολύπλοκο σωληνωτό πλαίσιο. Υπεύθυνος του προγράμματος ήταν ο Ferdinard Porsche και οδηγός θα ήταν ο Hans Stuck, πατέρας του Hans Joachim Stuck, οδηγού των Brabham, March, Porsche και Audi. Στόχος ήταν τα 750 χλμ/ω, ταχύτητα υψηλότερη από τα αεροσκάφη της εποχής. Το ναζιστικό καθεστώς υποστήριξε το όλο πρόγραμμα για λόγους προπαγάνδας. Η δοκιμή δεν έγινε ποτέ και το αυτοκίνητο βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο της Mercedes...με τη σβάστικα σβησμένη από το αμάξωμα.

Aero Dragster

Από το 1924, από τον «Μεφιστοφελή» της Fiat κι έπειτα, σχεδόν όλα τα ρεκόρ ταχύτητας έχουν επιτευχθεί με οχήματα εξοπλισμένα με κινητήρες αεροπλάνων. Διέθεταν μεγάλη ιπποδύναμη, αλλά και μεγάλη ροπή, η οποία επέτρεπε στον κινητήρα να επιτυγχάνει την μέγιστη απόδοση, χωρίς να ανεβάζει στροφές, κινδυνεύοντας να καταστραφεί. Από το 1963 και μετά, καθώς οι εμβολοφόροι κινητήρες είχαν φτάσει στο όριο της εξέλιξης τους, όλα τα ρεκόρ επιτεύχθηκαν με κινητήρες jet. Συγκεκριμένα, πρωταγωνιστής ήταν ο General Electric J47 (χρησιμοποιήθηκε στο F86 Sabre), ο οποίος ήταν τοποθετημένος στο τρίτροχο «Spirit of America», όταν το ρεκόρ έφθασε στα 655 χλμ/ω.
Το 1970, ένα πυραυλοκίνητο όχημα από τις ΗΠΑ με το όνομα Blue Flame ξεπέρασε τα 1001 χλμ/ω, ενώ το σημερινό ρεκόρ ανήκει στο αγγλικό Thrust SSC, το οποίο είναι εξοπλισμένο με  δύο αεροπορικούς κινητήρες Jet Rolls Royce Spey. Το Thrust SSC έσπασε το φράγμα του ήχου αναπτύσσοντας σχεδόν 1227 χλμ/ω.

 

 

 
Το πυραυλοκίνητο Blue Flame από το Technikmuseum Sinsheim.

 

Στην πίστα και στον δρόμο

Η ιστορία όμως δεν εξαντλείται στα ρεκόρ ταχύτητας. Οι αεροπορικοί κινητήρες είχαν και ένα σύντομο πέρασμα από τις πίστες και την καθημερινή χρήση. Το Preston Tucker είχε έναν εξακύλινδρο κινητήρα ελικοπτέρου, ενώ κατασκευάστηκαν και πειραματικά οχήματα με αεριωθούμενους κινητήρες, τα οποία δεν έφτασαν ποτέ στην παραγωγή. Τα κύρια προβλήματά τους ήταν η μεγάλη κατανάλωση και ο θόρυβος. Πιο κοντά στην ολοκλήρωση ενός τέτοιου προγράμματος έφτασε η Chrysler με το Turbine Car του 1963. Η εταιρεία είχε εξελίξει έναν ειδικό κινητήρα jet που απέδιδε θεωρητικά 130 ίππους και κατανάλωνε μόνο αεροπορικό καύσιμο. Μερικά οχήματα δόθηκαν σε ορισμένες οικογένειες για να χρησιμοποιηθούν σε κανονικές συνθήκες. Μάλλον, όμως, η ανάγκη ειδικού δικτύου πρατηρίων καυσίμων (η αμόλυβδη βενζίνη μπορούσε να καταστρέψει τον κινητήρα), ο θόρυβος, η μεγάλη κατανάλωση, καθώς και οι μέτριες επιδόσεις (σε σχέση με τους V8 που παραδοσιακά χρησιμοποιούσαν στο Detroit), οδήγησαν το πρόγραμμα σε ακύρωση. Παρόμοια περίπτωση ήταν και η Rover η οποία κατασκεύασε διάφορα αεριωθούμενα αυτοκίνητα αλλά χρησιμοποιήθηκαν ως αυτοκίνητα δοκιμών χωρίς να βγουν στην παραγωγή.
Οι τουρμπίνες έκαναν ένα πέρασμα από την  Formula 1 και την Ινδιανάπολη. Πιό γνωστή η Lotus 56 η οποία κάτω από το σφηνοειδές, πορτοκαλί αμάξωμα, με χορηγό τα λιπαντικά STP, «φορούσε» έναν αεροπορικό κινητήρα Pratt and Whitney PT6. Σαν να μην έφτανε αυτή η πρωτοτυπία, το αγωνιστικό είχε κίνηση σε όλους τους τροχούς. Εξαιτίας της έλλειψης αποτελεσμάτων, ο Colin Chapman χρησιμοποίησε το σφηνοειδές σχήμα της 56 σε συνδυασμό με τη σίγουρη λύση του συμβατικού εμβολοφόρου κινητήρα της Ford Cosworth, δημιουργώντας  την 72, η οποία κέρδισε παγκόσμια πρωταθλήματα στα χέρια των Rindt και Fittipaldi.
Φυσικά, το κείμενο δεν φιλοδοξεί να καλύψει όλες τις περιπτώσεις παντρέματος αεροπορικών κινητήρων με αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες. Άλλωστε η φαντασία κάποιων δεν έχει όρια. Υπάρχει μοτοσικλέτα με αεροπορικό  κινητήρα Rolls Royce Merlin...

 

 

 
Στο Sinheim υπάρχει και το Brutus που κατασκευάστηκε το 2006 με έναν αεροπορικό κινητήρα της BMW.